Mijn gedachten over de recente aanpassing van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening

De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (afgekort: Wgs) vormt het belangrijkste kader voor de schuldhulpverlening in de gemeente Westerveld. Deze wet is op 1 juli 2012 in werking getreden en sindsdien hebben we als gemeente een wettelijke zorgtaak op het gebied van schuldhulpverlening en voeren we regie op dit terrein.
Per 1 januari 2021 is de Wgs aangepast, waardoor vroegsignalering een wettelijk uit te voeren taak is van de gemeente. Op 29 juni 2021 beslist de gemeenteraad van Westerveld over het collegevoorstel ‘Beleidsplan Integrale schuldhulpverlening 2021-2025’

Mijn visie
Mijn visie hierop is dat vroegsignalering op zich een goede zaak is. Echter ben ik benieuwd naar de gevolgen van mogelijkheden en onmogelijkheden binnen de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).
Daarnaast denk ik dat allerlei mogelijke regels opgesteld kunnen worden, maar dat uiteindelijk de uitvoering van schuldhulpverlening het belangrijkste en moeilijkste is. Wie doet de begeleiding, hoe wordt de begeleiding gedaan en vooral hoe snel kunnen zaken opgestart worden. Dit heeft natuurlijk ook te maken met de beschikbare financiën hiervoor. Ik ben van mening dat dit tot op heden niet goed gebeurt en ik ben er ook niet van overtuigd dat dit de komende periode gaat veranderen. Dit geldt niet alleen voor de gemeente Westerveld, maar voor de meeste gemeenten in Nederland. Ik hoop echter dat deze aanvulling op de Wgs een verbetering zal worden voor de mensen die hiervan gebruik moeten maken. Dus zowel de schuldenaren als de schuldhulpverleners.
Wij zullen als PvdA Westerveld de ontwikkelingen blijven monitoren.

Uitleg over het beleid inzake  Wgs van de gemeente Westerveld
Door vroegsignalering kan/mag de gemeente volgende zaken zelfstandig raadplegen:

1. Achterstand betalen huur;
2. Achterstand betalen drinkwater;
3. Achterstand betalen zorgverzekering;
4. Achterstand betalen elektra;
5. Achterstand betalen gas;
6. Achterstand betalen warmte.

Nadere regels omtrent de Wgs zijn uitgewerkt in het Besluit wet gemeentelijke schuldhulpverlening

Beoogd resultaat
Een goed schuldhulpverleningsbeleid heeft niet alleen effect in het leven van de inwoner, maar heeft ook maatschappelijke effecten zoals:

• minder aanspraak op jeugdzorg en Wmo
• grotere kans op re-integratie;
• voorkomen maatschappelijke isolement;
• voorkomen schulden;
• voorkomen huisuitzettingen en toename dak- en thuislozen;
• voorkomen kosten rechtelijke macht, politie etc.;
• schulden zijn vaak oorzaak relatiebreuk / schooluitval;
• met het oplossen van schulden wordt inwoners perspectief geboden.

Argumentatie
De gemeente Westerveld wil met integrale schuldhulpverlening bereiken, dat de economische zelfredzaamheid van haar inwoners met financiële problemen duurzaam wordt hersteld en de problemen, die ten grondslag liggen aan de schulden, worden weggenomen. Hierdoor kan iemand weer maatschappelijk participeren. Integrale schuldhulpverlening houdt daarnaast in dat zoveel mogelijk voorkomen wordt dat problematische schulden ontstaan. Effectieve schuldhulpverlening draagt bij aan de bestrijding van armoede en geeft mensen meer mogelijkheden om te participeren in het sociale en maatschappelijke leven. De eigen verantwoordelijkheid van de inwoner verliezen we hierbij niet uit het oog.

Kosten, baten, dekking
Aangezien vroeg signalering van schulden per 1-1-2021 een wettelijke taak is zijn deze kosten structureel en vallen ten laste van het budget schuldhulpverlening.

Financiën
Het uitvoeren van de vroeg signaleringstaak is niet iets wat zonder extra kosten toegevoegd kan worden aan het bestaande takenpakket van de gemeente. Echter, er is dit jaar enige formatieruimte bij de ervaringswerker. Daarom gaat de gemeente starten door de ervaringsmedewerker deze taak mede toe te bedelen. 

Inzet professionals
De gemeente Westerveld geeft zelf al aan de deze werkzaamheden eigenlijk bij professionals neergelegd dienen te worden. Vanwege de omstandigheden waarin wanbetalers verkeren (vaak meerdere schulden, schroom, trots, achterliggende problematiek e.d.) en complexiteit van de materie, heeft het de voorkeur professionals in te zetten bij het oppakken van meldingen en het onderzoeken van onderliggende oorzaken.  De gemeente Westerveld heeft er op dit moment echter voor gekozen deze taken bij de ervaringsdeskundigen neer te leggen.

Ontwikkelingen volgen
De fractie van de PvdA Westerveld zal de ontwikkelingen blijvend volgen en na enige tijd bekijken of er aanpassingen of wijzigingen noodzakelijk zijn en deze dan aandragen aan het college.

Nadere informatie
Het collegevoorstel ‘Beleidsplan Integrale schuldhulpverlening 2021-2025’ is in te zien via de agenda van de politieke avond Westerveld van 8 juni 2021.