Provinciebestuur zet polarisatie tussen boeren en burgers verder aan

Opiniestuk van de fracties van Progressief Westerveld en PvdA Westerveld, aangeboden aan Dagblad van het Noorden, maar niet geplaatst:

Op 15 april 2024 presenteerde de Noordelijke Rekenkamer een kritisch rapport over de bollenteelt in Drenthe (20240415-NRK-Eindrapport-Bollenteelt). De Rekenkamer schrijft dat de provincie Drenthe geen regie voert op dit onderwerp. Zij verwijst daarbij terug naar het rapport ´Uitgesproken´ uit 2019. Toen was al de belangrijkste conclusie: “Dit lossen de omwonenden en telers niet samen op. De gezamenlijke overheden zijn aan zet. Gevraagd wordt een helder en consistent beleid en maatregelen op het snijpunt van landbouw, volksgezondheid en ruimtelijke ordening. Dit moet gepaard gaan met een grote aandacht voor de onderlinge verhoudingen op het platteland.”

De Rekenkamer concludeert nu 4-5 jaar later dat de provincie Drenthe nog steeds de bollenteelt overlaat aan het ‘vrije spel van maatschappelijke krachten’. Volgens de Rekenkamer biedt de provincie nagenoeg onbeperkt ruimte aan bollenteelt, en wegen de belangen van telers zwaarder dan het belang van een gezonde en veilige leefomgeving voor mens, plant en dier. De provincie Drenthe laat kansen liggen om risico’s te verminderen, zorgen van omwonenden weg te nemen en polarisatie tegen te gaan.

Juist ook in onze prachtige gemeente Westerveld spreken inwoners al jarenlang hun grote zorgen uit over de enorme hoeveelheid pesticiden die bij de bollenteelt gebruikt wordt. Die zorgen gaan over hun gezondheid en die van hun kinderen, over schade aan milieu, biodiversiteit en waterkwaliteit. Doordat ook de gemeente Westerveld die zorgen niet structureel heeft opgepakt, zoeken inwoners inmiddels andere wegen om hun zaak aan de orde te stellen. Eerst via procedures tegen overheden, gericht op de handhaving van de Wet Natuurbescherming. Nu ook gericht op het toepassen van het voorzorgbeginsel in de Omgevingswet. Daarnaast procederen omwonenden van specifieke percelen ook via het burgerlijk recht tegen individuele telers. En dat uit onmacht, omdat de overheden hun belangen niet voldoende erkennen en meewegen.

De bezwaren tegen het grootschalige gebruik van pesticiden zijn helder. De achteruitgang van de biodiversiteit is wereldwijd alarmerend. Dat geldt zeker ook voor Nederland. Met drie grote Natura 2000 gebieden is Westerveld een natuurgemeente bij uitstek. Ook de waterkwaliteit staat onder grote druk. De kans is klein dat we tijdig zullen voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water. Ook waterleidingbedrijven slaan inmiddels alarm. Beide problemen hebben meerdere oorzaken, maar het gebruik van pesticiden is er daar zeker één van.

Ook de risico’s voor de menselijke gezondheid worden duidelijker. Bij neurologische aandoeningen, zoals Parkinson, ALS en Alzheimer, wordt de relatie met onder andere bestrijdingsmiddelen steeds nadrukkelijker gelegd. Maar er zijn ook andere onderzoeken gaande, bijvoorbeeld naar hartritmestoornissen en ontwikkelingsproblemen bij kinderen. Het toelatingsbeleid van het CTGB staat onder toenemende kritiek, vooral omdat de stapeling van middelen niet in de onderzoeken worden meegenomen.

De aanbeveling van de Noordelijke Rekenkamer is: Provincie, neem de regie; ontwikkel in gezamenlijkheid met ondernemers, ketenpartners, gemeenten, waterschappen, omwonenden en natuurbeschermingsorganisaties een inhoudelijke en ruimtelijke visie op bollen- en sierteelt in Drenthe; maak gebruik van uw ruimtelijke bevoegdheden om bollen- en sierteelt te reguleren ; en controleer of omwonenden en natuurbeschermingsorganisaties voldoende betrokken zijn bij de totstandkoming van deze ruimtelijke visie.

En dat geldt ook voor de gemeente Westerveld.

Dan helpt het niet als Gert-Jan Schuinder (fractievoorzitter BBB) en Jisse Otter (gedeputeerde BBB) het rapport van de Rekenkamer afdoen als politiek gekleurd, en daarmee de integriteit van de Rekenkamer in diskrediet brengen. Door het rapport niet serieus te nemen, voeden zij de polarisatie.

Daarmee zijn we terug bij een kernpunt voor onze beide gemeenteraadsfracties in Westerveld. Als overheden de problemen voor zich uit blijven schuiven en geen lastige keuzes durven te maken, dan leidt dat tot steeds grotere spanning in onze dorpen en buitengebieden. En dat is funest voor de maatschappelijke samenhang, die we zo keihard nodig hebben.

Fracties van Progressief Westerveld en PvdA Westerveld:
Ramona Rösener Manz – van der Walle (fractievoorzitter PvdA Westerveld)
Michiel van de Kasteelen (fractievoorzitter Progressief Westerveld)